Küresel rekabetin arttığı, müşteri beklentilerinin hızla değiştiği bir çağda işletmelerin başarısı yalnızca ürettikleri ürünlerin kalitesiyle değil, bu ürünlerin zamanında, eksiksiz ve maliyet etkin biçimde müşteriye ulaştırılmasıyla da ölçülüyor. İşte bu noktada tedarik zinciri kavramı devreye giriyor.
Tedarik zinciri, bir ürünün hammadde aşamasından başlayarak, üretim, depolama, taşıma ve nihai müşteriye ulaştırılmasına kadar geçen tüm süreci kapsayan geniş bir sistemdir. Bu sistemde; Tedarikçiler, üreticiler ,depolama hizmeti sunan firmalar, lojistik ve dağıtım şirketleri, perakendeciler ve nihai müşteriler birbirine bağlı halkalar gibi çalışır.
Tedarik zinciri yönetimi (Supply Chain Management - SCM), bu süreçlerin optimum şekilde yönetilmesini hedefler. Bu sürecin amacı;
Tedarik zinciri, aşağıdaki temel aşamalardan oluşur:
Tedarik Planlaması: Hangi ürünün, ne miktarda, ne zaman ve kimden temin edileceğinin önceden belirlenmesi sürecidir.
Tedarikçi Seçimi ve İlişki Yönetimi: Güvenilir ve sürdürülebilir tedarikçilerle çalışmak.
Üretim Planlaması: Hangi ürünün, ne miktarda ve hangi kaynaklar kullanılarak üretileceğinin önceden belirlenmesini kapsar.
Depolama ve Envanter Yönetimi: Ürünlerin güvenli, izlenebilir ve düzenli biçimde stoklanması.
Lojistik ve Dağıtım: Ürünlerin doğru zamanda, doğru yere teslim edilmesi.
Geri Bildirim ve İyileştirme: Müşteriden gelen verilerin sistemde kullanılarak süreçlerin sürekli geliştirilmesi.
Tedarik zinciri sadece bir lojistik meselesi değildir. Aynı zamanda bir rekabet stratejisidir. Tedarik zinciri güçlü olan firmalar; piyasa dalgalanmalarına karşı daha dirençli olur, müşteri taleplerine daha çevik yanıt verir, operasyonel verimliliği artırarak kârlılığını yükseltir.
Günümüzde dijital teknolojiler, tedarik zincirlerini baştan aşağı dönüştürüyor.
yukarıda bahsi geçen teknolojiler sayesinde süreçler daha şeffaf, takip edilebilir ve otomatik hale geliyor.
Lojistik sektöründe faaliyet gösteren firmalar açısından bakıldığında, tedarik zinciri yönetimi bir seçenek değil, bir zorunluluktur. Müşterinin siparişini tam zamanında, eksiksiz ve sorunsuz ulaştırmak; ancak sağlam bir tedarik zinciriyle mümkündür.